LesioPM

Dermot Turing w swojej niedawno wydanej książce "X, Y, Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy" dużo uwagi poświęca polskim matematykom, którzy na długo przed wybuchem II wojny światowej poznali sekret niemieckiej Enigmy. Ich praca była nieoceniona, ale był to tylko przyczynek do pełnego sukcesu brytyjskiego zespołu analityków pod wodzą Alana Turinga. Niemcy wciąż modyfikowali swoją maszynę szyfrującą, co utrudniało pracę analityków, ale do czasu. Przełomem było przejęcie przez brytyjską marynarkę w dniu 9 maja 1941 roku wojskowej wersji Enigmy z pokładu niemieckiego U-bota.

W dniu 9 maja 1941 roku w połowie drogi między Grenlandią i Islandią dwa niemieckie U-boty (U-110 i U-201) zaatakowały brytyjski konwój oznaczony OB-318. Niemcom udało się zatopić trzy brytyjskie frachtowce i uszkodzić czwarty, kiedy eskortujące konwój okręty królewskiej marynarki wojennej przystąpiły do kontrataku. W ciągu pięciu godzin potyczki morskiej na U-201 zostało zrzuconych 99 bomb głębinowych, pomimo poważnych uszkodzeń udaje się załodze U-bota wycofać i wrócić do bazy.

Brytyjska korweta HMS Aubretia skutecznie atakowała drugi z niemieckich U-botów, który przez przypadek wysunął peryskop żeby potwierdzić skuteczność swoich ataków, ich pozycja została zauważona przez Brytyjczyków, po zrzuceniu około 10 bomb głębinowych U-110 został zmuszony do pełnego wynurzenia, i wtedy do akcji przystąpiły niszczyciele HMS Bulldog i HMS Broadway, najpierw ostrzeliwały wynurzonego U-bota, a następnie niszczyciel HMS Bulldog upozorował taranowanie U-110. Dowódca niemieckiej łodzi podwodnej kapitan Fritz-Julius Lemp nakazuje załodze opuszczenie U-bota. HMS Bulldog w ostatniej chwili zatrzymuje się przed staranowaniem U-110, widząc to kapitan Lemp próbuje płynąć z powrotem do swojego okrętu, żeby zapobiec przejęciu okrętu przez Brytyjczyków, ale tonie, podobnie jak 14 jego towarzyszy (32 niemieckich marynarzy ocalało i trafiło do niewoli).

Po przejęciu pokładu niemieckiej łodzi podwodnej U-110 przez załogę niszczyciela HMS Bulldog, grupa marynarzy dowodzona przez podporucznika Davida Balme'a przeszukuje pokład łodzi podwodnej i znajduje używaną przez Kriegsmarine maszynę szyfrującą Enigma i książki kodowe. HMS Bulldog najpierw próbuje holować uszkodzonego niemieckiego U-bota do portu na Islandii, ale brytyjska admiralicja szybko zdała sobie sprawę jakie znaczenie ma zdobyty przez brytyjskich marynarzy sprzęt szyfrujący i książki kodowe, dlatego w celu zachowani tajemnicy nakazują zatopienie U-110, a niemiecką załogę skierowano na Islandię w celu internowania. U-110 tonie następnego dnia po zaatakowaniu konwoju.

Przechwycona przez Brytyjczyków Enigma oraz książki kodowe pomagą analitykom z Bletchley Park rozwiązać tajemnicę Reservehandverfahren – zapasowego czytnika używanego w połączeniu z maszyną szyfrującą Enigma.
Dzięki międzynarodowej współpracy Polski, Francji i Wielkiej Brytanii, ciężkiej pracy analityków z Bletchey Park i działań militarnych takich jak akcja niszczyciela HMS Bulldog, cała niemiecka komunikacja szyfrowana przy pomocy Enigmy była możliwa do odszyfrowania w przeciągu 1-2 dni. A przez zachowanie ścisłej tajemnicy Niemcy nie zorientowali się, że alianci są zdolni do rozszyfrowania ich korespondencji. U-110 był również pierwszym niemieckim U-botem przechwyconym przez Brytyjczyków

---

Subiektywne opracowanie, które ma na celu przybliżyć czytelnikowi w sposób przystępny wydarzenia historyczne, wspomagałem się materiałami z Wikipedii i innymi. Obrazy pochodzą z Wikimedia na licencji CC0.