LesioPM

Na "Pole minowe" trafiłem przy okazji zbierania materiałów i informacji do artykułu o "Minenkommando Dänemark", od razu powędrował na szczyt listy filmów do obejrzenia. Po krótkich poszukiwaniach znalazłem film w sieci, więc z marszu przystąpiłem do oglądania. Film powstał on w kooperacji duńsko-niemieckiej, a reżyserem i scenarzystą filmu jest duńczyk Martin Zandvliet, odwołuje się dużej mierze do wydarzeń z lata 1945 roku, ale nie jest filmem historycznym, raczej psychologicznym. W 2017 roku był nominowany do Oscara w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego.

Jeszcze przed oficjalną kapitulacją Niemiec zapada decyzja o wykorzystaniu znienawidzonych niemieckich jeńców wojennych do pracy przy oczyszczaniu plaż Jutlandii z ponad 1,5 miliona min przeciwpancernych i przeciwpiechotnych. Film rozpoczyna się kluczową sekwencją, w której ujawnia się kipiąca nienawiść, jaką duński sierżant żywi do Niemców, w tej scenie jadący jeepem sierżant Carl Leopold Rasmussen (Roland Møller) mija kolumnę jeńców niemieckich, u jednego z nich zauważa pod pachą zwiniętą duńską flagę, zatrzymuję się, powala jednym ciosem zaskoczonego Niemca i wyrywa mu tą flagę krzycząc "To nie twoja flaga, wynocha z mojego kraju", a następnie okłada go silnymi ciosami bez opamiętania, dopiero odciągnięty przez innych żołnierzy przestaje. Chwilę później widzimy "rekrutację" przeprowadzaną pośród jeńców przez duńskiego oficera, porucznika Ebbe Jensena (Mikkel Boe Følsgaard), głównym kryterium kwalifikacyjnym jest "kto widział lub zakopywał minę?".

Po krótkim szkoleniu praktycznym, grupa niemieckich jeńców wojennych, którą stanowią w dużej mierze nastolatkowie, przechodzi pod dowództwo sierżanta Rasmussena, jego komendy są proste i nie podlegają dyskusji: "...macie oczyścić to pole minowe, na którym znajduje się 45 tysięcy min, gdy każdy z was wykopie i rozbroi 6 min na godzinę to po trzech miesiącach wrócicie do domu...". Duńczycy wymagali od nich wykonania pracy, ale nie przejmowało ich życie więźniów, przez kilka dni odmawiali dostaw żywności, co doprowadziło do tego, że w poszukiwaniu resztek jedzenia zakradli się do pobliskiego gospodarstwa skąd zabrali "ziarno", którym się zatruli, jak się później okazało nie było to ziarno tylko szczurze odchody. Efektem tego była również pierwsza ofiara w grupie.

W miarę jak niemieccy chłopcy walczą o przetrwanie i dokończenie niebezpiecznej pracy, nienawiść sierżanta Rasmussena do nich stopniowo się ochładza, dojrzewa w nim zrozumienie przerażającej sytuacji, w jakiej znaleźli się te dzieci-żołnierze, wszystko sprzysięgło się przeciwko nim nawet miny żądają coraz więcej ofiar. Ostatecznie chłopcy i sierżant muszą zdecydować, co można zrobić w sytuacji, która później zostanie potępiona przez kolejne pokolenia jako najgorsza zbrodnia wojenna popełniona przez rząd duński w jego historii.

Film Zandvlieta to niepokojące i niszczycielskie kino inspirowane niemoralnym i nieludzkim aktem, jaki dopuściły się władze duńskie przy aprobacie aliantów przeciwko niemieckim jeńcom wojennym, z których większość była nastolatkami, po zakończeniu II wojny światowej w Europie. Wyróżnikiem w tym filmie są świetne zdjęcia nakręcone na autentycznych plażach Jutlandii, a przede wszystkim bardzo dobre kreacje aktorskie Rolanda Møllera, w roli duńskiego sierżanta nacjonalisty nadzorującego grupę nastoletnich chłopców pracujących przy rozminowaniu plaż, oraz Luisa Hofmanna w roli Sebastiana Schumanna, jednego z jeńców, sceny z ich udziałem są poruszające i naturalne.

Film jest niezwykle poruszający, przedstawia pokłady nienawiści i okrucieństwa jakie drzemią w ludziach, ale daje też nadzieję, że pod grubymi pokładami nienawiści bije jeszcze w ludziach serce gotowe wybaczyć najgorszemu wrogowi. To duńskie arcydzieło jest niezwykle porywającym przykładem gatunku, który podąża trudną ścieżką i przez wielu był odbierany jako wybielanie Niemców, ale moim zdaniem jest wręcz odwrotnie to jest forma duńskiego katharsis. Zdecydowanie polecam obejrzenie "Pola minowego".

Trailer: